Najłatwiej byłoby odpowiedzieć na pytanie „jak wygrać z mobbingiem?” pisząc, że z mobbingiem można wygrać nie dopuszczając do niego. Kropka. Koniec artykułu. Jednak życie nie jest idealne, nie możemy stworzyć idealnego środowiska, gdzie wszyscy będą bezwzględnie przestrzegać podstawowych reguł relacji interpersonalnych. O tym czym jest mobbing pisałem w artykule poniżej:
W tym artykule zbadamy różne sposoby, w jakie pracownicy mogą reagować na mobbing, jak sobie z nim radzić kładąc nacisk na strategie proaktywne, poszukiwanie wsparcia i zrozumienie przysługujących pracownikowi praw.
Wsparcie i bezpieczeństwo
One są najważniejsze – to wsparcie i bezpieczeństwo zapewnią Ci możliwość dalszego dbania o siebie i swoje prawa. Jeżeli odwrócimy kolejność, wówczas może się zdarzyć tak, że wygramy, obronimy siebie, swoje imię, swoją pracę i prawa, ale będziemy tak wypaleni zaistniałą sytuacją, że nie będziemy mogli tego świętować, ani się tym zwycięstwem cieszyć.
- Zadbaj o swoje bezpieczeństwo i zdrowie psychiczne: tak, profesjonalizm jest ważny, wykonywana praca jest ważna, ale jeżeli Ty nie wytrzymasz, jeżeli nie wytrzyma Twoje zdrowie fizyczne czy psychiczne, wówczas żadne zwycięstwo nie pozwoli Ci wrócić do poprzedniego, bezpiecznego stanu.
- Porozmawiaj z zaufanymi osobami – współpracownikami, przyjaciółmi, rodziną, profesjonalną pomocą psychologiczną: warto spróbować zidentyfikować powstały, czy powstający, problem i porozmawiać o nim z osobą trzecią. Zaufaną osobą trzecią – prywatność wciąż jest ważna, ze względu chociażby na nasz komfort psychiczny, czy komfort w miejscu pracy. Jednak dzielenie się swoimi doświadczeniami z kimś, kto rozumie dynamikę miejsca pracy albo po prostu nasz stosunek do miejsca pracy, czy osób tam się znajdujących, może zapewnić wsparcie emocjonalne i urealnić nasz ogląd na sytuację.
- Korzystaj z programów pomocy pracownikom (EAP [1]): Wiele przedsiębiorstw oferuje programy pomocy pracownikom, aby zapewnić poufne usługi doradcze i wsparcie. EAP mogą zaoferować wskazówki dotyczące radzenia sobie ze stresem, lękiem i innymi wyzwaniami emocjonalnymi wynikającymi z mobbingu.
- Skonsultuj się z działem HR lub sygnalistą: Jeśli mobbing będzie się powtarzał, rozważ umówienie się na spotkanie ze swoim działem kadr (HR). Przedstaw swoje udokumentowane dowody, podziel się swoimi obawami i zapytaj o politykę firmy dotyczącą molestowania w miejscu pracy.
- Mediacja: Niektóre organizacje oferują usługi mediacyjne w celu rozwiązywania konfliktów w miejscu pracy. Neutralna osoba trzecia może ułatwić rozmowę pomiędzy Tobą a Twoimi współpracownikami zaangażowanymi w mobbing, w celu znalezienia rozwiązania.
Strategie proaktywne: stłumić mobbing w zarodku
- Zachowaj profesjonalizm: W obliczu mobbingu konieczne jest utrzymanie wysokiego poziomu profesjonalizmu. Powstrzymaj się od reagowania agresją na prowokacje i skup się na swojej pracy. Wykazanie odporności może powstrzymać dalsze złe traktowanie.
- Edukuj się: pracownik świadomy swoich praw, to pracownik bardziej bezpieczny w swoim środowisku. Najłatwiej zniszczyć osobę nieświadomą – gdzie świadoma osoba szybciej zareaguje, zareaguje we właściwym miejscu i będzie wiedziała jakiej ochrony może się domaga. Dziel się doświadczeniami i zdobywaj spostrzeżenia od osób, które stanęły przed podobnymi wyzwaniami.
- Dokumentuj zdarzenia: Prowadź szczegółowy rejestr incydentów mobbingu, w tym daty, godziny, lokalizacje i opisy wydarzeń. Dokumentacja ta może służyć jako cenny dowód, jeśli zdecydujesz się na eskalację sprawy.
- Poproś o informację zwrotną: Jeśli to możliwe, poproś o opinię innych współpracowników lub przełożonych, aby zrozumieć, czy Twoje wyniki stanowią uzasadnione obawy, czy też mobbing jest nieuzasadniony. Informacje te mogą być przydatne podczas omawiania problemu z przełożonymi.
- Ustal granice: Jasno przekaż swoje granice współpracownikom zaangażowanym w mobbing. Grzecznie, ale stanowczo wyrażaj, że pewne zachowania są niedopuszczalne i żądaj pełnego szacunku traktowania.
Rozwiązania prawne
- Poznaj swoje prawa: Zapoznaj się z przepisami prawa pracy i regulacjami obowiązującymi dla Twojej sprawy. Masz, w większości przypadków, możliwość skontaktowania się z bezpłatną pomocą prawną lub obywatelską, gdzie otrzymasz pierwsze, podstawowe wsparcie w zakresie swojej sprawy, swoich praw i obowiązków.
- Skonsultuj się z mediatorem i/albo prawnikiem: Jeśli mobbing będzie się powtarzał, a Twoje próby wewnętrznego rozwiązania problemu okażą się nieskuteczne, skonsultuj się z mediatorem i/albo prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy. Mogą udzielić wsparcia w zakresie polubownego rozwiązywania sporów, a w przypadku prawnika – porad dotyczących potencjalnych działań prawnych i ewentualnej pomocy w podjęciu takich kroków.
- Złóż skargę: Jeśli sytuacja nie ustąpi, rozważ złożenie formalnej skargi do odpowiedniego organu wewnętrznego – komisja pojednawcza, antymobbingowa lub publicznego, sąd prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, Państwowa Inspekcja Pracy czy nawet w ostateczności – prokuratura. Bądź przygotowany na przedstawienie dowodów mobbingu, złożenia zeznań i wyjaśnień niezbędnych do udokumentowania sprawy i jej zainicjowania.
- Zewnętrzne organizacje wspierające: Nawiąż kontakt z organizacjami specjalizującymi się we wspieraniu osób będących ofiarami mobbingu
Wniosek
Stawianie czoła mobbingowi w miejscu pracy może być doświadczeniem trudnym emocjonalnie, ale pracownicy mają do dyspozycji różne strategie, aby zaradzić i złagodzić jego skutki. Rozpoznając sygnały na wczesnym etapie, podejmując proaktywne działania, szukając wsparcia i rozumiejąc rozwiązania prawne, jednostki mogą poradzić sobie ze złożonością mobbingu w miejscu pracy i pracować na rzecz zdrowszego, bardziej wspierającego środowiska pracy. Pamiętaj, że szybkie zajęcie się problemem jest niezbędne dla dobrego samopoczucia osobistego i ogólnego stanu zdrowia w miejscu pracy.
[1] EAP – Employee assistance program – program wsparcia pracowników